Η ελληνική Νομοθεσία προβλέπει την επιβολή αυστηρότατων κυρώσεων σε βάρος των ιδιοκτητών, οδηγών και κατόχων αυτοκινήτων που τα θέτουν σε κυκλοφορία ή τα οδηγούν χωρίς να διαθέτουν ασφαλιστήριο συμβόλαιο.
Διοικητικές κυρώσεις, με πράξη Αστυνομικής Αρχής, ήδη είχαν προβλεφθεί από τις διατάξεις του Ν.489/76, άρθρο 5 παρ. 4. Συγκεκριμένα:
α) αφαίρεση της άδειας ικανότητας οδηγού για έξι (6) μήνες,
β) αφαίρεση της άδειας κυκλοφορίας μετά των κρατικών πινακίδων του οχήματος για έξι (6) μήνες και επί εμπλοκής του οχήματος σε ατύχημα για δύο (2) χρόνια,
γ) χρηματικό πρόστιμο στον κύριο ή κάτοχο του οχήματος και στον οδηγό αυτού, υπέρ του Επικουρικού Κεφαλαίου, ίσο με χίλια (1.000) ευρώ για τα λεωφορεία και τα φορτηγά δημόσιας χρήσης, πεντακόσια (500) ευρώ για τα επιβατηγά και άλλα οχήματα κάθε φύσης και διακόσια πενήντα (250) ευρώ για τα δίκυκλα. Σε περίπτωση που ο οδηγός του οχήματος είναι κύριος ή κάτοχος αυτού επιβάλλεται ένα μόνο πρόστιμο.
Επιπλέον των ανωτέρω, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 12 του ίδιου Νόμου προβλέπονται και ποινικές κυρώσεις. Συγκεκριμένα:
Ο κύριος ή κάτοχος του αυτοκινήτου που το θέτει σε κυκλοφορία ή ανέχεται να το κυκλοφορεί άλλος χωρίς να είναι τούτο ασφαλισμένο, τιμωρείται με πρόστιμο μέχρι του ποσού των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ. Με τις ίδιες ποινές τιμωρείται και ο οδηγός που θέτει σε κυκλοφορία αυτοκίνητο που δεν είναι ασφαλισμένο.
Με πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, ένα όχημα πρέπει να είναι ασφαλισμένο ακόμα και στην περίπτωση που βρίσκεται ακινητοποιημένο. Εάν ο ιδιοκτήτης του δεν επιθυμεί να το ασφαλίσει, θα πρέπει να έχει καταθέσει τις πινακίδες κυκλοφορίας (διαδικασία ακινησίας). Αυτό σημαίνει ότι οποιουδήποτε άλλου είδους ή τρόπου ακινητοποίηση δεν απαλλάσσει τον ιδιοκτήτη του οχήματος από την υποχρέωση ασφάλισης (π.χ. στάθμευση σε χώρο parking, παράδοση σε μάντρα αγοράς προς πώληση κ.ά.).
Στο πλαίσιο εξάλειψης του φαινομένου των ανασφάλιστων αυτοκινήτων, θεσπίστηκε με την ελληνική Νομοθεσία (Ν.4141/2013, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με βάση το Ν.4484/2017) και τη σχετική Απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών (ΠΟΛ.1033/28.01.2016 όπως ισχύει μετά την τροποποίησή της από την ΠΟΛ.1078/30.5.2017 και την ΠΟΛ.1090/23.6.2017), αρμόδια υπηρεσία για την εφαρμογή της νέας διαδικασίας ηλεκτρονικού εντοπισμού των ανασφάλιστων οχημάτων είναι η Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (Δ.ΗΛΕ.Δ.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), η οποία προβαίνει σε ηλεκτρονικούς ελέγχους, παράλληλα με τους αντίστοιχους αστυνομικούς.
Εάν από τον ηλεκτρονικό έλεγχο προκύψει ότι κάποιο αυτοκίνητο είναι ανασφάλιστο, ο ιδιοκτήτης του θα λάβει σχετικό ειδοποιητήριο. Εντός 8 ημερών θα πρέπει είτε να φέρει αποδεικτικό στοιχείο ότι το όχημα είναι ασφαλισμένο είτε να προχωρήσει στην ασφάλισή του και παράλληλα στην καταβολή παραβόλου €250.
Σε αντίθετη περίπτωση, δηλαδή μη συμμόρφωσης του ιδιοκτήτη, προβλέπεται επιβολή προστίμου €500, συνδυαστικά με διοικητικές και ποινικές κυρώσεις.
Συγκεκριμένα:
Διοικητικές κυρώσεις
- Αφαίρεση των πινακίδων, της άδειας ικανότητας του οδηγού και της άδειας κυκλοφορίας για 6 μήνες
- Αφαίρεση των πινακίδων και της άδειας κυκλοφορίας για δύο χρόνια σε περίπτωση ατυχήματος ή για τρία χρόνια σε περίπτωση υποτροπής.
- Χρηματικό πρόστιμο υπέρ του Επικουρικού Κεφαλαίου, με πράξη της Αστυνομικής Αρχής, €500 για επιβατικά €1.000 για λεωφορεία και Φ.Δ.Χ. και €250 για δίκυκλα
Ποινικές κυρώσεις
- Φυλάκιση από δύο μήνες έως 1 χρόνο και χρηματική ποινή έως 3.000€ σε περίπτωση εμπλοκής σε ατύχημα
Η άδεια ικανότητας οδηγού μπορεί να επιστραφεί στον οδηγό πριν περάσουν τα παραπάνω χρονικά διαστήματα, αν πληρώσει το πρόστιμο και προσκομίσει την απόδειξη πληρωμής. Η άδεια κυκλοφορίας και οι πινακίδες μπορούν να επιστραφούν στον ιδιοκτήτη ή στον κάτοχο του οχήματος, πριν περάσουν τα παραπάνω χρονικά διαστήματα, αν πληρώσει το πρόστιμο και προσκομίσει την απόδειξη πληρωμής καθώς και το ασφαλιστήριο συμβόλαιο για το όχημα.
